Pengaruh Amalan Kitab Tajul Muluk dalam Budaya Melayu

Tajul Muluk ialah sebuah kitab tradisional yang sangat berpengaruh dalam masyarakat Melayu sejak ratusan tahun lalu. Walaupun kandungannya sebahagiannya dipengaruhi unsur ilmu tradisi Hindu-Buddha, Arab-Persia dan animisme, kitab ini digunakan secara meluas dalam pelbagai aspek kehidupan masyarakat Melayu, terutamanya sebelum kedatangan pendidikan moden dan pengukuhan ilmu syariah.

Berikut adalah pengaruh terbesarnya:

1. Pengaruh dalam Ilmu Perubatan Tradisional & Rawatan Batin

Tajul Muluk banyak digunakan oleh bomoh, dukun, dan pengamal perubatan tradisional Melayu.
Antara amalan yang dipengaruhi:

• Jampi serapah menggunakan gabungan ayat Quran + mantera lama.

• Penyediaan air penawar dan air tawar.

• Ilmu mengesan penyakit rohani seperti gangguan makhluk halus.

• Penggunaan rajah, tangkal, wafaq, dan tulisan simbolik.

Pengaruh:
Ia mempopularkan satu bentuk “perubatan hybrid” yang bercampur antara Islam, adat dan unsur mistik purba.

2. Pengaruh dalam Ilmu Pengasih, Pelaris & Penunduk

Tajul Muluk dianggap rujukan utama untuk:

• pengasih (menundukkan hati seseorang)

• pelaris perniagaan

• penunduk (mengawal orang lain)

Ramai peniaga tradisional, penilik nasib dan pengamal kerohanian lama menggunakan teks dalam kitab tersebut sebagai amalan harian.

Pengaruh:
Ia menyebabkan budaya bergantung kepada “kuasa luar biasa” berkembang dalam masyarakat Melayu — sehinggakan sebahagian orang mencari bomoh untuk urusan rezeki, jodoh dan perniagaan.

3. Pengaruh dalam Adat, Pantang Larang & Upacara Tradisi

Tajul Muluk mengandungi banyak panduan:

• Hari baik dan hari malang

• Pantang larang tertentu (kelahiran, perkahwinan)

• Petua mengubati atau mengelak sial

• Cara memilih lokasi rumah, arah tidur, cara menggali telaga

Pengaruh:
Sebahagian pantang larang Melayu yang diwarisi turun-temurun sebenarnya diambil daripada ajaran dan petua dalam kitab ini.

4. Pengaruh dalam Ilmu Penjagaan Diri & Kesaktian

Kitab ini menyentuh:

• Ilmu kebal

• Ilmu penggerun

• Azimat perlindungan

• Amalan tenaga batin

Pengaruh:
Ini mendorong munculnya budaya pahlawan Melayu berilmu kebal, pendekar tradisional, dan ilmu silat yang menggabungkan unsur mistik.

5. Pengaruh terhadap Sistem Kepercayaan Masyarakat Melayu

Tajul Muluk mencampurkan unsur:

• Islam

• Kuno Hindu-Buddha

• Animisme (percaya kepada penunggu, semangat alam)

Ini melahirkan satu bentuk sinkretisme Melayu, iaitu kepercayaan campuran yang unik.

Pengaruh:
Masyarakat percaya kepada “ilmu orang tua-tua” dan menganggap ia sebahagian daripada agama walaupun sebahagiannya tidak sejajar dengan syariah. Inilah sebabnya wujud pertembungan antara ulama dan bomoh tradisional.

6. Pengaruh dalam Kesusasteraan, Hikayat & Cerita Rakyat

Sebahagian elemen Tajul Muluk turut mewarnai:

• Kisah hikayat lama (Hikayat Malim Deman, Hikayat Merong Mahawangsa)

• Cerita rakyat berunsur sakti

• Watak bomoh/pawang berkuasa ghaib

Pengaruh:
Warna mistik dalam sastera Melayu banyak datang daripada konsep ilmu seperti yang terdapat dalam kitab ini.

7. Pengaruh dalam Amalan Harian & Kepercayaan Modern

Walaupun dianggap kuno, kesan Tajul Muluk masih wujud hari ini:

• Pemakaian tangkal/azimat oleh sesetengah masyarakat

• Penggunaan rajah untuk pelaris

• Pantang larang kelahiran atau perkahwinan

• Percaya kepada “hari sial” dan “hari baik”

Pengaruh:
Ia menunjukkan bahawa budaya Melayu masih memegang sebahagian kepercayaan lama walaupun teknologi dan ilmu moden telah berkembang.

Kesimpulan

Amalan Tajul Muluk memberi kesan besar dalam pembentukan identiti budaya Melayu, terutamanya dalam:

• perubatan tradisional

• kepercayaan mistik

• adat istiadat

• sastera dan kisah rakyat

Namun, banyak ajarannya kini dipersoalkan dari sudut akidah, menyebabkan ulama moden menasihatkan agar masyarakat membezakan antara adat yang harus dipelihara dan amalan yang bercanggah dengan syariat.